دلیل رشد نکردن دندان های دائمی چیست؟
دندان های دائمی و شیری
همه ی پستانداران ابتدا بدون دندان متولد شده و سپس در خردسالی یک سری از دندان ها که همان دندان های شیری است را رشد داده و از دست می دهند و بستر را برای رشد دندان هایی که دائمی نامیده می شوند، آماده می کنند. در واقع این روند به این دلیل اتفاق می افتد که کودک در ابتدا از شیر مادر تغذیه کرده و هیچ احتیاجی به دندان ندارد. از طرفی هیچ مادری مایل نیست کودک در حین شیر خوردن با دندان هایش پستان وی را آزار دهد. بعد از این که کودک قادر شد در کنار شیر مادر غذاهایی را نیز مصرف کند، دندان های شیری او که دندان های مقاومی نیستند نیز رشد می کند. سپس تعویض این دندان ها با دندان های دائمی اتفاق می افتد. این به این دلیل است که با افزایش سن کودک، نیازهای تغذیه ای آن نیز تغییر کرده و رژیم غذاییش نسبت به خردسالی عوض می شود. با افزایش سن، حجم غذا بیشتر شده و به علاوه فَک نیز بزرگتر می شود. پس باید دندان ها و فک، قدرت آسیاب کردن غذایی که بسیار متفاوت تر از غذاهای دوران کودکی و خردسالی است را داشته باشند. مسلماً باید دندان ها تعویض شده و دندان های مقاوم تر و قدرتمندتری جایگزین آن ها شود.
حال چه اتفاقی می افتد که دندان های شیری رشد کرده اما دندان های دائمی در نمی آیند؟ یعنی دندان های شیری نمی افتد و در نتیجه دندان های دائمی هم رشد نمی کنند و یا دندان های شیری به عنوان دندان دائمی باقی می مانند؟
شرایط مختلفی وجود دارد که باعث می شود فرد دندان های اولیه یا همان دندان های شیری خود را از دست نداده و یا دندان های دائمیش هیچگاه رشد نکند، که دندانپزشکان راه های مختلفی را در مواجهه با هر یک از این شرایط پیشنهاد می کنند.
چه زمانی باید دندان های شیری بیفتد؟
پیش بینی طول عمر دندان های شیری دشوار است. اما فرض بر آن است که طول عمر دندان های شیری یک دهه می باشد. با این حال اگر دندان دائمی در جای خود قرار نگرفته و آماده ی رشد و بیرون آمدن نباشد و دندان شیری را تحریک نکند، دندان شیری عمر بیشتری خواهد داشت. البته گاهی دندان های شیری بدون تحریک دندان دائمی نیز می افتند.
اگر دندان های دائمی رشد نکرده و یا این که درون لثه قرار داشته اما در نمی آیند، دندان پزشک باید وارد عمل شده تا ببیند چه چیزی در حال اتفاق افتادن است. در مواردی که دندان دائمی به صورت طبیعی در محل خود رشد کرده اما از لثه بیرون نمی آید، موقعیت قرارگیری و زاویه ی دندانِ پنهان نسبت به سایر دندان های دائمیِ رشد کرده، تعیین می کند که دندان پزشک چه کاری را باید برای این دندان انجام دهد. اغلب این گونه موارد نگران کننده نبوده و دندان پزشکان این دندان را با روش ها و ابزارهایی بالا می کشند. البته اگر دندان های مجاور مشکلی ایجاد نکنند که در این صورت نیاز به جراحی فک و ارتودنسی دندان ها خواهد بود.
اما مواردی که دندان دائمی هرگز رشد نکرده و حتی در زیر لثه هم وجود نداشته باشد، بسیار نگران کننده است. درمان آن هم بسیار سخت تر بوده و حتی ممکن است در برخی موارد نتیجه ای نداشته باشد.
عدم ایجاد و رشد دندان های دائمی به دلیل برخی مشکلات و بیماری ها ایجاد می شود که به بررسی برخی از آن ها می پردازیم:
عدم وجود دندان دائمی ممکن است یک مشکل مادرزادی بوده که دهان بیمار در زمان تولد، فرمان ایجاد دندان های دائمی را دریافت نمی کند. به این بیماری هایپودنتیا (hypodontia) گفته شده که در آن 5 دندان یا کمتر رشد نمی کند. همچنین حالت شدید تر آن، بیماری Oligodontia بوده که در آن 6 دندان یا بیشتر رشد نخواهد کرد. البته این بیماری ها چندان رایج نبوده، اما اغلب با سندرم هایی مثل سندرم داون، سندرم شکاف کامی و لبی (Van Der Woude syndrome)، سندرم ریگر و اکتودرمال دیسپلازی در ارتباط است. Anodontia نیز یک بیماری ژنتیکی است که اغلب در ارتباط با شرایطی مانند اکتودرمال دیسپلازی می باشد. این بیماری ها باعث می شوند دندان های دائمی رشد نکنند.
جالب است بدانید که تنها 2 درصد کودکان دنیا برخی از دندان های شیریشان رشد نکرده و این در حالی است که این رقم در مورد دندان های دائمی به بین 0.15 درصد تا 16 درصد متفاوت است. شایع ترین دندان هایی که رشد نمی کند دندان های پیشین و دندان های جانبی می باشند.
همچنین باید بدانید که اگر دندان شیری کودکی رشد نکرده باشد، نباید به رشد دندان دائمی کودک در آن محل امیدی داشته و احتمال آن نزدیک به صفر است.
معجزات دندانپزشکی مدرن
اما اجازه دهید بگوییم اگر دندان های دائمی رشد نکرد، دندانپزشکان چه می کنند:
البته درمان دقیق مشکل، بستگی زیادی به اختلالی دارد که باعث به وجود آمدن مشکل شده است. اما با این حال درمان مشکل، بسیار پرهزینه و زمان بر خواهد بود. در مواردی که تنها یک دندان در نیامده باشد، ایمپلنت چاره ی کار است. البته گاهی برای باز کردن فضای کافی برای ایمپلنت، ارتودنسی هم با ایمپلنت همراه می شود. گاهی نیز فضای دندان در نیامده کم بوده و با ارتودنسی و عقب و جلو کردن دندان ها می توان فضا را پر کرد.
برای چندین دندان از دست رفته هم بسته به موقعیت دندان ها و تشخیص پزشک، ایمپلنت یا پروتزهای ثابت یا متحرک صورت می گیرد. کودکان تا رسیدن به سن انجام ایمپلنت، باید از پروتز موقت استفاده کنند و بعد از رشد کامل فک که پذیرای ایمپلنت باشد، این عمل در آن ها صورت گیرد.
با این حال اگر چه دندان پزشکان می توانند خلا وجود دندان را به روش های مختلف پر کنند، اما هیچ گاه یک دندان مصنوعی، دندان دائمی و طبیعی نشده و دائماً به مراقبت و نظار پزشک نیاز دارد. گاهی حتی یک درمان هم نتیجه نداده و چندین درمان لازم بوده که بسیار وقت گیر و هزینه بر است. پس به خاطر داشتن دندان های سالم که نعمتی بس بزرگ است، خداوند را شاکر بوده و از آن ها به بهترین شکل ممکن مراقبت کنید.
* وارد بحث شوید و دیدگاه هایتان را به اشتراک بگذارید.
* پس از تایید دیدگاه، ارسال پاسخ توسط دیگران، و یا ثبت دیدگاه جدید توسط سایر کاربران در مطالب مورد علاقه خود، ایمیل اطلاع رسانی دریافت کنید.
* با دریافت لایک از سایر کاربران دیدگاه خود را به جایگاه های بالاتر برسانید.
* با ثبت دیدگاه سازنده و مفید، نظر نویسنده مطلب را جهت پین کردن دیدگاهتان جلب کنید.
* تنها با آموزش و یادگیری می توان آینده را ساخت. پس اگر مطلب یا دیدگاه مفیدی در رابطه با این مقاله دارید، حتما در قسمت دیدگاه ها با دوستان خود در میان بگذارید.