داروهای مسکن چگونه درد را تسکین می دهند؟

چگونگی تسکین درد با داروهای مسکن

حتما برای شما هم این سؤال پیش آمده است که مسکن ها چگونه درد را التیام بخشیده و موجب آرامش فرد بیمار می شوند؟

با فن تریکس همراه باشید تا هم فلسفه ی درد را دریابید و هم در مورد تسکین آن بیشتر بدانید.

مسکن ها در جریان خون حرکت کرده و در هر جایی از بدن که مشکلی وجود داشته باشد با مشکل درآمیخته و با انجام عملیاتی خاص، درد را تسکین می دهند.

هنگام درد، سیگنال هایی در سیستم عصبی مغزی فعال می شوند و آسیب قسمت های مختلف بدن را به مغز گزارش می دهند که پاسخ مغز به این گزارش همان دردی بوده که بیمار در آن لحظه می کند. حال اگر بخواهید از درد یا همان پاسخ مغز رهایی یابید، لازم است سیگنال های عصبی گزارش دهنده به مغز را متوقف کنید.

انواع مسکن ها این پروسه ها را انجام می دهند. Analgesic ها مسکن هایی هستند که بدون مسدود کردن پالس های عصبی و با تضعیف گیرنده های حسی درد را تسکین می دهند. این نوع مسکن ها انواع مختلفی دارند. دسته ی اول داروها inflammatory از جمله مسکن هایی هستند که درد را با کاهش التهاب آرام می کنند. دسته دوم COX inhibitors سیگنال های عصبی را به طور کامل متوقف می کنند. همچنین داروهای opioids شدت سیگنال های درد را کاهش داده، سیستم عصبی در مغز را تضعیف کرده و از این طریق باعث تسکین درد می شوند. اما زمانی که دیگر هیچ کدام از موارد گفته شده افاقه نکرد و نتوانست درد را تسکین دهد، پزشکان به مسکن های anesthetics (بی حس کننده ها) روی می آورند که همه ی سنسورها و حس های بدن و گاهی قسمتی از بدن را بی حس می کنند.

همان طور که می دانید مسکن ها درد را به صفر نمی رسانند. در واقع هنگام مصرف، آن ها به دنبال پیام های حامل درد خواهند بود که یا آن ها را از بین می برند و یا متوقفشان می کنند. برای درک بیشتر این موضوع اجازه دهید نگاهی به روانشناسی درد بپردازیم.

یافتن و فهمیدن درد در بدن فلسفه ی خارق العاده و پیچیده ای دارد. محققان و دانشمندان سالهای سال به دنبال آن بودند و هر کدام فرضیه هایی را برای درد بیان کردند. به طور مثال بعضی محققان بیان کردند: درد، ناشی از وجود یک سری تغییراتی در شرایط جسمی بدن می باشد. بعضی نیز معتقد بودند درد، مجازاتی است که به خاطر انجام گناه از طرف خدایان نازل می شود!

در قرن های نوزدهم و بیستم، تحقیقات تخصصی و تئوری هایی درباره ی درد آغاز شد. پیشرفت های پزشکی و تکنولوژی در 40 سال گذشته این تئوری ها را تکمیل کرده و به نتایج مهمی رسیده اند. شایع ترین تئوری ها در این موضوع به شرح زیر بیان گردید:

درد را از این رو بررسی می کنیم که به عنوان مثال دستتان به اجاق گاز خورده و می سوزد. در این حالت بدن فرد فوراً واکنش نشان داده و دستتان را عقب می کشید. دلیل این واکنش این است که شبکه ی عصبی اعلام می دارد که گیرنده های درد (nociceptors) فعال شوند. (noci به معنی درد. Receptor به معنی گیرنده). بر خلاف انواع دیگر اعصاب ها، nociceptors ها تنها زمانی فعال می شوند که اتفاقی بسیار خطرناک مانند سوختگی یا فشار بسیار زیاد در نقطه ای از بدن رخ دهد. زمانی که این اتفاق افتاد، nociceptor به محرک های خطرناکِ noxious stimulus تبدیل شده و مانند سیگنال های الکتریکی که مسئول رساندن خبرهای بد به مغز هستند، خواهند شد. اما چگونه؟ پایانه های عصبی این سیگنال ها با تغییر شکل دادن این عمل را انجام می دهند. یعنی حفره هایی را می سازند که اجازه می دهد یون های مثبتی مانند کلسیم و سدیم به طور ناگهانی و بسیار سریع افزایش یابد. این هجوم یون ها ولتاژ را در غشای سلولی کاهش داده و پتانسیل الکتریکی تولید می کند. هر چه آسیب بیشتر باشد میزان انرژی پتانسیل بیشتر و سیگنال ها قوی تر هستند. در واقع چگونگی رساندن خبر به مغز و میزان بزرگی آسیب بدین صورت اتفاق می افتد.

سؤال دیگر این است که nociceptor ها یا همان گیرنده ی درد که مسئول آسیب های جدی مانند سوختگی و فشار زیاد هستند، چگونه درد را کشف می کنند؟ در واقع آن ها دستوری شیمیایی مانند prostaglandins را کشف می کنند که این مواد سلول درد نیست. در واقع یک نوع ماده ای شیمیایی بوده که در سرتاسر بدن و درعملکردهای مختلف بدن شرکت و به بدن کمک می کند. این ماده هنگام گزارش آسیب، خود را سریعاً به nociceptor ها رسانده که nociceptor ها با در برگرفتن این ماده، درد را به مغز گزارش می دهند.

البته Nociceptor ها همیشه به ماده ی شیمیایی ذکر شده برای دریافت گیرنده های درد احتیاج ندارند و مستقیم هم آسیب ها را می توانند شناسایی کنند. حرارت بسیار بالا به تنهایی می تواند کانال سیگنال های تولید یون را باز کرده و آسیب را گزارش دهد.

حقیقت این است که درد، فرد را از مشکلات و آسیب ها در امان نگه می دارد. زمانی که آسیب جدی نباشد، درد خود به خود آرام شده و اجازه می دهد مشکل برطرف شود. پس می توان نتیجه گرفت که هر چه درد بیشتر باشد آسیب نیز بیشتر و جدی تر خواهد بود. به عنوان یک مثال، زمانی که درد آزار دهنده می شود، مانند آلارم آتش نشانی شده و در هنگام آسیب جدی مانند گزارش آتش گرفتن مکانی می باشد.

اقدام دیگری که برای خاموش کردن این آلارم می توان انجام داد، قطع کردن ریشه ی درد و یا عامل به وجود آمدن سیگنال های درد است. کاری که ایبوپروفن ها انجام می دهند. ایبوپروفن ها متعلق به دسته ی بزرگ دارویی به نام nonsteroidal anti-inflammatory drugs یا NSAID ها هستند که تورم و التهابی های به وجود آورنده ی درد را از بین می برند. آسپرین و ناپروکسن سدیم نیز در همین گروه دارویی قرار می گیرند.

دیگر داروها که عامل سیگنال های درد را ساکت و آرام می کنند، استامینیوفن و aka Tylenol می باشد که در مغز و سیستم عصبی مرکزی اقدامات تسکینی را انجام می دهند.

هر دو گروه دارویی NSAID و استامینوفن ها متعلق به گروه بزرگتر دارویی به نام non-opioid analgesics می باشند. مکانیسم عمل non-opioid analgesics ها بدین گونه بوده که آنزیم های COX) cyclooxygenase) یا COX-2 را مهار کرده و تبدیل اسید آراچیدوتنیک موجود در غشای سلولی به آنزیم پروستاگلاندینها را آغاز می کنند. پروستاگلاندینها باعث فعال شدن عصب های درد می شود. در نتیجه پروستاگلاندینها را مهار می کنند. یعنی nociceptor نشده و در نتیجه دیگر دردی نخواهد بود.

برای دردهای کوتاه یا بلند مدت بعد از جراحی، اغلب پزشکان opioids ها را تجویز می کنند. Opioid ها به شبکه ی وسیع گیرنده های مغزی، نخاع و بدن متصل می شوند.

در شرایط طبیعی، سیستم مغزی، نخاع و کل بدن با opioids هایی که به صورت طبیعی در بدن تولید می شود فرآیندهای مختلف بدن از جمله درد را کنترل می کنند. زمانی که Opiates هایی مانند مورفین و کدئین و همچنین synthetic opioids به عنوان مسکن وارد بدن می شود، این ساختار طبیعی بدن به دلیل وجود opiates زیاد در سطح بالایی انجام شده و درد تسکین می یابد. همچنین opiates ها به سیستم پاداش بدن نیز متصل شده و تأثیرات اعتیاد آوری را به وجود می آورند.

دیدگاه نامه فن تریکس (کلیک کنید)

* وارد بحث شوید و دیدگاه هایتان را به اشتراک بگذارید.
* پس از تایید دیدگاه، ارسال پاسخ توسط دیگران، و یا ثبت دیدگاه جدید توسط سایر کاربران در مطالب مورد علاقه خود، ایمیل اطلاع رسانی دریافت کنید.
* با دریافت لایک از سایر کاربران دیدگاه خود را به جایگاه های بالاتر برسانید.
* با ثبت دیدگاه سازنده و مفید، نظر نویسنده مطلب را جهت پین کردن دیدگاهتان جلب کنید.
* تنها با آموزش و یادگیری می توان آینده را ساخت. پس اگر مطلب یا دیدگاه مفیدی در رابطه با این مقاله دارید، حتما در قسمت دیدگاه ها با دوستان خود در میان بگذارید.

سلب مسئولیت! مقالات مربوط به بخش سلامتی، پزشکی، زیبایی، روانشناسی، تناسب اندام و ... تنها برای آموزش و افزایش اطلاعات کاربران فارسی زبان گرد آوری شده و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند و مسئولیت صحت توصیه های نقل شده در مطالب بر عهده تیم فن تریکس نمی باشد. اطلاعات بیشتر