چگونه اعتیاد سبب کاهش قدرت تصمیم گیری می شود؟

کاهش قدرت تصمیم گیری در افراد معتاد

چالش اعتیاد این است که بدانیم معتادان چرا و چگونه نسبت به عواقب داروهای مصرفیشان بی تفاوت هستند. افراد معتاد چیزی را انتخاب می کنند که لذت آن آنی است اما چندین پیامد منفی برای آینده دارد! به همین دلیل قدرت تصمیم گیریشان کم می شود. درک انگیزه معتادان و تصمیماتی که می گیرند، بخش مهمی از شناخت اعتیاد، پیشگری و درمان آن است.

یکی از راه های درک کاهش قدرت تصمیم گیری معتادان، بررسی فرآیندهای درگیر در مدل تصمیم گیری دو گانه ی (dual decision-making model) دنیل کانمن است. چارچوب تصمیم گیری دو گانه نشان می دهد که انتخاب، بازتابی از تعامل دو سیستم تصمیم گیری متمایز در تقابل با یکدیگر است؛ یکی سیستم انعطاف پذیر مبتنی بر هدف (سیستم مشورتی) و دیگری، سیستم اتوماتیک (سیستم مبتنی بر عادت). (هر دو سیستم، نام های دیگری هم دارند از جمله سیستم کنترل شده (سیستم 2) و تکانشی (سیستم 1)).

حرکت بین سرعت و دقت، یک جنبه عمومی تصمیم گیری فردی است. سیستم مشورتی، آگاهانه (تحلیلی) و نسبتاً کند است. در مقابل، سیستم تکانشی، نسبتاً خود به خودی می باشد. انتخاب هایی که منجر به پاداش های آنی می شوند، مربوط به سیستم مبتنی بر عادت یا تکانشی هستند. در مقابل، انتخاب هایی که به عواقب دراز مدت، منجر می شوند با سیستم مشورتی در ارتباط هستند.

برای تصمیم گیری های منطقی، باید هر دو سیستم به خوبی با یکدیگر کار کنند تا بتوانند فرد را در رسیدن به اهداف شخصی اش کمک و یاری کنند. سیستم بازتابی، کنترلی روی سیستم تکانشی اعمال می کند تا مانع از اصرار شود و فشارها را متوقف نماید. چالش مطرح شده در این قسمت، این است که باید بتوان مواردی را تشخیص داد که در آن ها، این دو سیستم با هم در کشمکش هستند؛ مثلاً، من بیشتر اوقات دوست دارم به باشگاه بروم، ولی این کار را انجام نمی دهم.

مدل تصمیم گیری دوگانه، اعتیاد را نتیجه به هم خوردگی تعادل بین دو سیستم تصمیم گیری، به نفع سیستم تکانشی، نشان می دهد. اعتیاد زمانی رخ می دهد که در کنترل رفتاری، سیستم تکانشی در رقابت با سیستم مشورتی، برنده شود. ظرفیت مهار رفتار تکانشی، یکی از مهمترین عوامل آسیب پذیری فرد نسبت به اعتیاد است. به عبارت دیگر، فرد معتاد، ذهن سالمی ندارد.

همچنین این عدم تعادل بین دو سیستم، می تواند منجر به تکرار مصرف مواد مخدر و افزایش حساسیت به محرک های پاداش دهی است. به عنوان مثال، مصرف شاهدانه (cannabis) به ویژه در دوران بلوغ، با بیماری های روانی مرتبط است. فرد معتاد در حالت تکانشی تصمیم گیری باقی می ماند؛ در نتیجه به لذت های آنی فکر می کند و عواقب درازمدت را نادیده می گیرد. افرادی که به مصرف مواد مخدر معتاد شده اند، مصرف مواد مخدر برای آن ها اجباری می شود. خواستن و میل به مواد مخدر آنقدر قوی است که انگیزه و محرک های دیگر، نمی توانند با آن رقابت کنند.

به طور خلاصه، اعتیاد زمانی اتفاق می افتد که برای کنترل رفتار، سیستم اتوماتیک بر سیستم مشورتی، غلبه می کند. برای تصمیم گیری ها، هر دو سیستم اهمیت دارند و زمانی یک تصمیم خوب گرفته می شود و یک انتخاب عاقلانه صورت می گیرد که هر دو سیستم، هماهنگ با هم کار کنند.

بنابراین، برای بهبود اعتیاد، باید تعادل بین خود کنترلی و تکانش بهبود یابد. از این رو برای درمان رفتارهای اعتیاد آور، باید بین دو سیستم کنترلی و تکانشی، ارتباطی وجود داشته باشد. برای مثال، برای ترک مصرف الکل، بیش از اینکه باید به متوقف کردن مصرف الکل فکر کرد، باید نیروهای وادار کننده ی نیاز به مصرف الکل را جستجو نمود. الکل، سبب تسکین درد شده و به فرد اجازه می دهد تا مدتی را اینگونه بگذراند که فکر کند همه چیز خوب است. پس برای ترک مصرف الکل، ابتدا فرد باید با این تفکرات مقابله کند.

برای بهبود یک فرد معتاد، نیروهای ناخودآگاه، باید به یک آگاهی آگاهانه برسند. بدون هماهنگی دو سیستم تصمیم گیری، فرد، یکی نخواهد بود و بهبود آن با مشکل مواجه می شود.

در پایان نیز فن تریکس مطالعه مقالات زیر را در رابطه با اعتیاد به شما پیشنهاد می دهد.

>>> چگونگی ترک اعتیاد به ویکودین

>>> چگونگی ترک اعتیاد به کلونازپام

>>> چگونگی ترک اعتیاد به آمفتامین

>>> همبودی و همایندی اعتیاد و بیماری های روانی

>>> روش های غلبه بر اعتیاد به کار

همچنین برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید از منابع زیر نیز استفاده کنید:

.Chadwick B, Miller ML, Hurd YL. Cannabis use during adolescent development: susceptibility to psychiatric illness. Front Psychiatry. 2013;4:129

.Heyman G.M. Addiction: A disorder of choice. Cambridge, MA: Harvard University Press; 2009

.Kahneman Daniel (2011) Thinking, Fast and Slow, New York: Farrar, Straus and Giroux

Rangel, C. Camerer, and R. Montague, A framework for studying the neurobiology of value-based decision-making, Nature Reviews Neuroscience, 2008, 9, 545-556

.Panksepp J, Biven L, 2012. The Archaeology of Mind: Neuroevolutionary Origins of Human Emotions. New York: W.W. Norton

.Volkow, N.D., Baler, R.D. (2014), Addiction science: Uncovering neurobiological complexity, Neuropharmacology,76, 235-249

دیدگاه نامه فن تریکس (کلیک کنید)

* وارد بحث شوید و دیدگاه هایتان را به اشتراک بگذارید.
* پس از تایید دیدگاه، ارسال پاسخ توسط دیگران، و یا ثبت دیدگاه جدید توسط سایر کاربران در مطالب مورد علاقه خود، ایمیل اطلاع رسانی دریافت کنید.
* با دریافت لایک از سایر کاربران دیدگاه خود را به جایگاه های بالاتر برسانید.
* با ثبت دیدگاه سازنده و مفید، نظر نویسنده مطلب را جهت پین کردن دیدگاهتان جلب کنید.
* تنها با آموزش و یادگیری می توان آینده را ساخت. پس اگر مطلب یا دیدگاه مفیدی در رابطه با این مقاله دارید، حتما در قسمت دیدگاه ها با دوستان خود در میان بگذارید.

سلب مسئولیت! مقالات مربوط به بخش سلامتی، پزشکی، زیبایی، روانشناسی، تناسب اندام و ... تنها برای آموزش و افزایش اطلاعات کاربران فارسی زبان گرد آوری شده و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند و مسئولیت صحت توصیه های نقل شده در مطالب بر عهده تیم فن تریکس نمی باشد. اطلاعات بیشتر