چگونه تفکر واگرا Divergent Thinking را در خود تقویت کنیم؟

قطعاً تاکنون برای شما هم پیش آمده است که هنگام رویارویی با یک مشکل، نتوانید جواب یا راه حلی قطعی و صحیح برای آن بیابید. آیا می دانستید که در این گونه مواقع باید از یک تفکر واگرا استفاده کنید؟ فرآیند تفکر خلاق و واگرا، بخش های مختلف یک موضوع را بررسی کرده و به شما کمک می کند تا در کوتاه ترین زمان ممکن چندین حالت و احتمال را برای حل مشکل بیابید. به کارگیری تفکر واگرا در صورتی که بدانید چه کارهایی را باید انجام دهید کار بسیار راحتی است.

تعریف تفکر واگرا

1- یافتن راه حل برای مشکل

تفکر واگرا شکلی از تفکر خلاق است. در واقع تفکر خلاق یک فرآیند ذهنی است که برای ایجاد ایده هایی خلاق استفاده می شود و به جای اینکه راه حل یک مشکل و یا پاسخ به یک سؤال را برای وضع کنونی بیابد، راه حل ها و پاسخ های مختلف را برای حالت مختلف که ممکن است مشکل ایجاد شود، بررسی می کند.

همچنین این نوع تفکر به جای اینکه تنها یک مسیر را برای رسیدن به راه حل و پاسخ طی کند، مسیر ها و جنبه های مختلف را در نظر می گیرد. تفکر واگرا بر این باور است که یک مشکل ممکن است به هزاران حالت مختلف به وجود آید. پس جنبه های مختلف مشکل را بررسی کرده و نتایج و راه های مختلف را جهت حل کردن مشکلات می یابد. بنابراین تفکر واگرا موجب جستجو و در نظر گرفتن روش ها، فرصت ها، ایده ها، راه حل های مختلف و جدید و البته متفاوت می گردد.

2- استفاده از نیم کره ی راست مغز

اگر چه نیمکره ی چپ مغز مربوط به مسائل تحلیلی، منطقی و کنترلی است، اما نیم کره ی راست جایی است که به خلاقیت، بصیرت، بینش، درک مستقیم و بیان احساسات اختصاص یافته و نقش کلیدی در تفکر واگرا و حل خلاقانه ی مسائل ایفا می کند. این تفکر از منطق و شیوه ای منظم پیروی نمی کند و آزاد از قید و رسوم و عرف جامعه است. در واقع این نوع تفکر از جریان سیال ذهن استفاده می کند.

3- تفکر واگرا با روش های حل مسئله ی استاندارد که در مدارس استفاده می شود، متناقض است.

تفکر خلاق لازمه ی حل مسائل مختلف است اما با این حال نمی توان از آن در کلاس های درس استفاده کرد. بهتر است به جای آن از تفکر همگرا استفاده شود.

در واقع تفکر واگرا قاعده، قوانین و اصول حل مسئله را ارائه نمی دهد و بر چهار اصل استوار است:

• سیالی فکر و اندیشه: توانایی تولید هزاران ایده و راه حل با سرعت زیاد

• انعطاف پذیری فکر و اندیشه: توانایی فکر کردن به راه های مختلف برای حل مشکل در آن واحد

• اصالت فکر و اندیشه: توانایی تولید ایده هایی که مورد توجه دیگران نبوده و به ذهن دیگران نرسیده است.

• بسط دادن فکر و اندیشه: توانایی در فکر کردن به نقاط مثبت ایده و عملی کردن آن

تحریک تفکر واگرا

1- بیاموزید که چگونه فکر و اندیشه می کنید.

راه هایی که از طریق آن چیزی می آموزید و الگوسازی می کنید را بیابید. فکر کنید که ایده های یافت شده را چگونه به زندگی و تجربیاتتان ربط دهید و چگونه آموخته هایتان را در زندگی به کار گیرید.

2- خودتان را وادار کنید که دیدتان به زندگی غیر معمولی باشد و مسائل زندگی را از نقاط مختلف ببینید.

حتی اگر این کار بسیار احمقانه به نظر رسد، حتماً این کار را انجام دهید. مثلاً زندگی را مانند یک میز شام تصور کرده که شما یکی از بشقاب های میز می باشید.

حال میز را از نگاه افراد مختلفی که دور آن نشسته اند ارزیابی کنید.

• این افراد انتظار دارند چه چیزی روی میز ببینند؟

• بعد از نگاه به میز چه چیز آن ها را ناامید می کند؟

• آیا چیزی مانند یک سشوار روی میز وجود دارد که بسیار مضحک باشد؟

• با اضافه کردن چه چیزهایی می توان چیدمان میز را پر اشتها یا کم اشتهاتر کنید؟

• با به چالش کشیدن ذهن و قدرت تصورتان، ذهن خود را به سمت فکر کردن به ایده ها و الگوهای تفکری جدید سوق داده که نتیجه ی آن تولید ایده های خلاقانه و جدید می باشد.

3- بیاموزید چگونه سؤال بپرسید.

فکر کردن و به چالش کشیدن ذهن در سؤال کردن بسیار و درگیر کردن ذهن اتفاق می افتد. هر چه سؤالات را در سطح خاص و متفاوت تر مطرح کنید، شانس موفقیت شما در تقویت تفکر واگرا بیشتر خواهد شد؛ زیرا مغز بیشتر به چالش کشیده می شود. هر چه مسئله را وارد جزئیات کرده و با جزئیات فراوان مورد سؤال قرار دهید، ایده و پاسخ های مختلفی برای مسئله یافت می شود. مسائل سخت را با تفکیک آن ها به قسمت های ساده و سؤال در مورد هر کدام از قسمت ها که “این چیست؟” حل کنید.

تمرین تکنیک های تفکر واگرا

1- طوفان فکری برای رسیدن ایده ها

تکنیک طوفان ذهنی در واقع ابزاری است برای ساخت ایده ها، به این معنی که یک ایده باعث تولید ایده ی بعدی خواهد شد و به همین ترتیب ایده ها پشت سر هم به تکثیر و لیستی از ایده ها به شیوه ای خلاقانه تولید می شود. اگر این طوفان فکری و تراوشات ذهنی در قالب گروه اتفاق بیفتد، به هر فرد اجازه داده می شود که آزادانه فکر کرده، ایده های مرتبط را جمع آوری و راه حل مشکل را پیدا کند.

2- آزادانه بنویسید.

روی یک موضوع خاصی تمرکز کرده و تراوشات ذهنی خود را آزادانه در مورد آن ثبت کنید. این کار و طوفان فکری در یافتن راه حل ها و ایده های مختلف و در نتیجه تقویت تفکر واگرا بسیار مؤثر است.

3- یک نقشه ی ذهنی بکشید و آن را در ذهن تصور کنید.

تصور کنید که طوفانی ذهنی و فکری را انجام داده و دنیایی از ایده ی بی ربط و با ربط را روی کاغذ آورده اید. اکنون باید این ایده ها را به هم ربط دهید و به یک نتیجه منطقی و اصولی برسید. در ذهنتان نقشه ای برای ارتباط ایده ها و راه حل ها ترسیم کرده، ایده ها را در قالب یک نقشه به هم ارتباط دهید و سپس آن را در ذهن تصویر سازی کنید. از قدرت تصورتان کمک گرفته و ایده ها را در کنار هم تصور کنید و به ذهن آورید که چه راه حلی چه نتیجه ای را در بر خواهد داشت. یا فلان ایده فلان کار ها را به وجود می آورد. این کار در کنار اینکه ذهنتان را تا حد زیادی به چالش می کشد و باعث تقویت تفکر واگرا می گردد، مسائل شما را نیز حل می کند.

4- ایده ها را به شکل نوآورانه تر تنظیم کنید.

در پایان برای به دست آوردن بهترین نتایج باید تفکر واگرا و همگرا را در کنار هم اعمال کنید. این دو مکمل هم بوده و در کنار هم بهترین راه حل ها را ارائه می دهند. تفکر واگرا خلاقیت را عرضه می کند و تفکر همگرا ایده های خلاقانه را تحلیل و ارزیابی می کند.

در مقاله زیر از وب سایت فن تریکس 7 فکر مخرب و سمی که مانع رسیدن به موفقیت می شوند را به شما معرفی می کنیم.

>>> معرفی 7 فکر مخرب و سمی که مانع رسیدن به موفقیت می شوند <<<

دیدگاه نامه فن تریکس (کلیک کنید)

* وارد بحث شوید و دیدگاه هایتان را به اشتراک بگذارید.
* پس از تایید دیدگاه، ارسال پاسخ توسط دیگران، و یا ثبت دیدگاه جدید توسط سایر کاربران در مطالب مورد علاقه خود، ایمیل اطلاع رسانی دریافت کنید.
* با دریافت لایک از سایر کاربران دیدگاه خود را به جایگاه های بالاتر برسانید.
* با ثبت دیدگاه سازنده و مفید، نظر نویسنده مطلب را جهت پین کردن دیدگاهتان جلب کنید.
* تنها با آموزش و یادگیری می توان آینده را ساخت. پس اگر مطلب یا دیدگاه مفیدی در رابطه با این مقاله دارید، حتما در قسمت دیدگاه ها با دوستان خود در میان بگذارید.

سلب مسئولیت! مقالات مربوط به بخش سلامتی، پزشکی، زیبایی، روانشناسی، تناسب اندام و ... تنها برای آموزش و افزایش اطلاعات کاربران فارسی زبان گرد آوری شده و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند و مسئولیت صحت توصیه های نقل شده در مطالب بر عهده تیم فن تریکس نمی باشد. اطلاعات بیشتر