پیوند مدفوع یا باکتریوتراپی چگونه بیماری ها را درمان می کند؟
درمان بیماری با باکتریوتراپی
همه ی انسان ها در هر پست و مقام و موقعیت یا سن و سالی که باشند از چیزهای کثیف و چندش آور مثل زباله بیزارند. مثلاً هیچ کدام از ما حاضر نیستیم آشغال های همسایه مان در سطل زباله ی خانه ی ما باشد و یا حتی آن ها را ما به بیرون از خانه ببریم. اما همیشه زندگی بر وفق مراد و علایق ما نیست و گاهی بنا به دلایل و شرایطی خاص ما مجبوریم نه تنها آشغال های همسایه را برداشته و به خانه بیاوریم بلکه از آن ها استفاده هم بکنیم. یونانی ها در چنین شرایطی ضرب المثل معروفی دارند که می گوید زمانی که در اثر کمبود ویتامین C در حال مرگ باشید لیموهای چلانده شده ی شام مهمانی دیشب درون زباله دان ها را نیز غنیمت می شمارید!
این مثال دقیقاً مصداق نوعی درمان به نام پیوند مدفوع یا باکتریوتراپی است. (Fecal Microbiota Transplant (FMT روشی است که در آن مواد مدفوع یا خود مدفوع از یک اهدا کننده یعنی فردی که کاملاً سالم و سلامت باشد گرفته شده و تست و آزمایش می شود. سپس در محلول سالین یا دیگر محلول ها مخلوط شده و فشرده سازی می گردد و با استفاده از تنقیه، کولونوسکوپی، آندوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی در روده ی فرد بیمار قرار می گیرد. هدف از انجام این عمل، جایگزینی باکتری های خوب در روده ی بیماری بوده که معمولاً در اثر استفاده از آنتی بیوتیک ها (برای مبارزه با بیماری) از بین رفته یا سرکوب شده اند و موجب گردیده است که باکتری به نام کلستریدیوم دیفیسیل ( Clostridium difficile, or C. diff.) بتواند بیش از حد در روده تولید شده و ایجاد عفونت و بیماری کند.
باکتری کلستریدیوم دیفیسیل در همه جای محیط اطرافمان یافت می شود و در روده ی انسان نیز به مقدار کمی موجود است که موجب بیماری نمی شود. در واقع روده ی انسان شامل بسیاری از باکتری هاست که برخی به مبارزه به عفونت ها کمک می کنند. اما زمانی که فرد مقدار زیادی آنتی بیوتیک مصرف می کند، مقدار زیادی از باکتری های خوب روده را از بین می برد. زیرا آنتی بیوتیک نمی داند کدام باکتری خوب و کدام باکتری بد است. در نبود باکتری های خوب، باکتری کلستریدیوم دیفیسیل محیط را مطلوب دانسته و مانند علف هرز شروع به تکثیر و ازدیاد بیش از حد می کند. سپس سمومی را تولید می کند که به روده ی بزرگ آسیب زده و باعث التهاب آن یا همان کولیت می شود و بیماری کلستریدیوم دیفیسیل را به وجود می آورد، که فرد دچار بی اختیاری مدفوع یا اسهال می شود.
این بیماری عمدتاً در افرادی که برای مدتی طولانی در مراکز بهداشتی و مراقبتی بستری بودند و البته آنتی بیوتیک زیادی مصرف کرده اند، به وجود می آید. اغلب نیز در افراد مسن شایع تر است. همان طور که گفته شد باکتری کلستریدیوم دیفیسیل هم در روده ی انسان موجود بوده و هم در محیط موجود است و در مدفوع نیز وارد می شود. مراکز مراقبتی، مکانی است که افراد زیادی این باکتری را با خود می آورند. این باکتری می تواند به سطوح چسبیده و با لمس دست ناخواسته وارد بدن شود.
پذیرش مدفوع فرد دیگر حتی اگر به خوبی و با دقت نیز تست شده باشد، واقعاً چندش آور است. اما به لطف تاثیر به سزای آن در درمان بیماری کلستریدیوم دیفیسیل (Clostridium difficile)، باکتریوتراپی به علمی بزرگ در پزشکی تبدیل شده است. مخصوصاً این که باکتری کلستریدیوم دیفیسیل (C. difficile) و بیماری ناشی از آن در سال های اخیر به طور قابل ملاحظه ای در حال رشد و مقاوم به آنتی بیوتیک است.
همان طور که گفته شد باکتری کلستریدیوم دیفیسیل زمانی رشد کرده و ایجاد بیماری می کند، که باکتری های خوب در اثر مصرف آنتی بیوتیک از بین می روند. پس باکتریوتراپی یا همان اهدای مدفوع و فرستادن باکتری های خوب موجود در مدفوع به روده ی فرد بیمار، برای مبارزه با باکتری کلستریدیوم دیفیسیل راه حل بسیار خوبی است.
جدای از باکتری های مضر که نوعی میکروب و آلودگی می باشند، برخی از باکتری ها و میکروب ها نه تنها دوست ما بوده، بلکه بخشی از وجودمان نیز می باشند. هر کدام از ما میزبان 100 تریلیون باکتری هستیم که همه ی آن ها بخشی از میکروبیوم می باشند: یک اجتماع میکروبی که همه ی کارهای مفید داخل روده ای از فعال کردن سیستم گوارشی گرفته تا کمک به سیستم ایمنی بدن را انجام می دهند.
نقش داشتن مشارکت میکروبی در سلامت بدن موجب شده است رشته ای در پزشکی به نام بوم شناسی یا اکولوژی پیشرفت کند. رشته ای که معتقد است میکروبیوم های بدن باید مانند یک باغ، تغذیه شده و پرورش داده شوند و اگر لازم باشد هرس شوند. پیوند مدفوع نیز همین فلسفه یعنی پوشش گیاهی این باغ را گسترش می دهد. مدفوع فرد سالم اهدا کننده، حاوی ریز اندامگان روده ای معروف به گیاگان می باشند که 60 تا 70 درصد آن ها روده را محل زندگی خود قرار داده و می توانند جایگزین آن دسته از باکتری های مفیدی شوند که توسط آنتی بیوتیک ها، عفونت ها و عواملی که برای از بین بردن شرایطی حاد مانند کلستریدیوم دیفیسیل (C. difficile) از بین رفته اند شوند.
استفاده از این تکنیک های نوین، باعث می شود، تعداد بسیاری از مردم و به ویژه سالمندان که هر ساله در اثر عفونت های دستگاه گوارش جان خود را از دست می دهند را نجات داد. آمارها در آمریکا نشان داد که این نوع مرگ و میرها بین سال های 1999 تا 2007 دو برابر شد و از 700 نفر به بیش از 1700 نفر در سال رسید. 83 درصد از این مرگ و میرها در بین افراد بالای 65 سال رخ داده و دو سوم آن ها ناشی از عفونت های C. difficile بوده است.
بنابراین پیوند مدفوع شاید بسیار چندش آور و منزجر کننده باشد، اما بدن را به میکروب هایی که برای بهبودی، زندگی و رشد نیاز دارد را مجهز می کند.
* وارد بحث شوید و دیدگاه هایتان را به اشتراک بگذارید.
* پس از تایید دیدگاه، ارسال پاسخ توسط دیگران، و یا ثبت دیدگاه جدید توسط سایر کاربران در مطالب مورد علاقه خود، ایمیل اطلاع رسانی دریافت کنید.
* با دریافت لایک از سایر کاربران دیدگاه خود را به جایگاه های بالاتر برسانید.
* با ثبت دیدگاه سازنده و مفید، نظر نویسنده مطلب را جهت پین کردن دیدگاهتان جلب کنید.
* تنها با آموزش و یادگیری می توان آینده را ساخت. پس اگر مطلب یا دیدگاه مفیدی در رابطه با این مقاله دارید، حتما در قسمت دیدگاه ها با دوستان خود در میان بگذارید.